Arbequina: Spaanse olijfolie van topkwaliteit

Waarom schat men Arbequina-olijfolie zo hoog in? En wat typeert deze kleine olijf? Arbequina kent in de eerste plaats een zeer lage zuurtegraad, wat typisch is voor de beste olijfolies. Daarnaast is ze fruitig, zacht en heeft ze een peperig accent. Naargelang de bodem en de streek waar de bomen aangeplant zijn, verschilt het karakter ook altijd een beetje. Terroir is dus, zoals bij wijn, heel belangrijk. 

Een beetje geschiedenis

De Arbequina-olijf werd in de 17de eeuw door de Spanjaarden ontdekt in het Midden-Oosten. Ze waren dolenthousiast over de geweldige smaak van de olie die er uit werd geperst. De zaden van de boom (vaak eerder een struik) werden meegebracht naar Spanje en lokale boeren, hoofdzakelijk in het binnenland van Catalonië, gingen ermee aan de slag.

Vanaf 1850 werden de olijfgaarden echter meer en meer verlaten. Enerzijds was er vanaf die periode minder vraag naar bijvoorbeeld lampenolie door de uitvinding van elektriciteit, anderzijds was het met de Arbequina economisch moeilijker om te concurreren tegen soorten met een veel grotere opbrengst. Picual bijvoorbeeld werd de meest aangeplante olijf in Spanje (ondanks zijn veel scherpere en minder genuanceerde smaak). De teelt van de Arbequina ging dan ook volledig verloren.

Tot eind vorige eeuw in Arbeca (Catalonië) een oude boom werd teruggevonden waaraan de typische kleine, ronde olijven groeiden. De olijfboom werd Arbequino genoemd, ofwel ‘inwoner van Arbeca’. Gezien vruchten in de Spaanse taal vrouwelijk zijn, werd de olijf zelf ‘Arbequina’ genoemd. In de periode daarna werden op nabijgelegen hellingen nog meer bomen teruggevonden, allemaal lang geleden aangeplant.

Extra Virgen

De Arbequina-olijf is één van de kleinste olijfsoorten ter wereld. Gemiddeld is er 5 kilogram olijven nodig voor de productie van één liter olie. De olijfolie wordt verkregen door een eerste (koude) persing. Hier moeten we opmerken dat ‘koud’ minder en minder van toepassing is aangezien moderne persen vandaag krachtig genoeg zijn en er geen tweede (warme) persing meer nodig is. Er worden ook geen chemicaliën toegevoegd.

Er zijn verschillende kwalificaties, maar wij houden ons bij de beste kwaliteit: 'Extra Virgen' (of 'Extra Verge' in het Catalaans). Alle Extra Virgen-olijfolies zijn sowieso gemaakt met een koude persing (of via centrifuge) en zonder toevoeging van chemicaliën. Belangrijk is dat door deze methode de gezonde antioxidanten in de olie bewaard blijven.

Een groot deel van de Arbequina-oogst wordt overigens elk jaar uitgevoerd naar Italië, waar hij de basis is voor de betere melanges die worden verkocht in heel de wereld. Ook in de Nieuwe Wereld wordt Arbequina beschouwd als de standaard voor hoge kwaliteit.

Ons aanbod olijfolie:

Bienteveo Virgen Extra van Bodegas Luis Perez: een heel fijne, delicate olijfolie uit het zuiden van Spanje.

Les Sorts olijfolie Extra Verge 2L van Celler Masroig: een iets meer kruidige olie uit het binnenland van Catalonië (de regio rond Priorat en Montsant)

Les Sorts olijfolie Extra Verge 0.5L van Celler Masroig: een iets meer kruidige olie uit het binnenland van Catalonië (de regio rond Priorat en Montsant)

Gebruik deze heerlijke olijfolie voor salades, in dressings, op risotto, voor het glaceren van groenten. Probeer ze zeker ook eens met vers fruit zoals meloen, banaan of ananas. Of gewoon om een lekker stukje brood in te doppen.